Darmowa pomoc adwokata w sprawach pozasądowych (Beratungshilfe)
Otrzymanie Beratungshilfe jest warunkowane tym, że
- wnioskodawcę nie stać na zapłacenie kosztów adwokackich - przesłanki tutaj są takie same jak dla uzyskanie zwolnienia od kosztów sądowych (Prozesskostenhilfe/Verfahrenskostenhilfe) bez konieczności spłaty jej w ratach,
- postępowanie wnioskodawcy nie jest bezpodstawne
- oraz wnioskodawca nie ma innych możliwości otrzymania porady prawnej, n.p. od poradni dla konsumentów, urzędów, ośrodków doradztwa dla dłużników, etc.
Zakres Beratungshilfe
Beratungshilfe obejmuje poradę prawną w prawie cywilnym, prawie pracy, prawie administracyjnym, prawie konstytucyjnym, prawie podatkowym i prawie socjalnym. W sprawach karnych i wykroczeń Beratungshilfe obejmuje tylko doradztwo, koszty reprezentacji państwo może ewentualnie pokryć poprzez instytucję adwokata z urzędu (Pflichtverteidigung). Beratungshilfe nie udziela się w sprawach, które podlegają prawu innego kraju, jeżeli sprawa nie ma styczności z Niemcami. Beratungshilfe obejmuje zarówno udzielenie rady jak i reprezentację wobec urzędu, dłużnikowi, wierzyciela etc.
Własny udział wnioskodawcy
Beratungshilfe pokrywa honorarium adwokata z wyjątkiem sumy EUR 15 plus ewentualny VAT. W ten sposób prawodawca chce zapobiec nadużyciu instrumentu Beratungshilfe. W landach Berlin, Hamburg i Brema Beratungshilfe funkcjonuje na częściowo innych zasadach.
Jak uzyskać Beratungshilfe?
Beratungshilfe jest udzielana na wniosek interesanta. Formularz wniosku o Beratungshilfe można znaleźć w internecie lub odebrać w sądzie rejonowym (Amtsgericht) właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Wnioskodawca powinien dołączyć do wniosku odpowiednie dokumenty w języku niemieckim, potwierdzające jego sytuację osobistą i majątkową oraz uzyskiwane dochody, n.p. wyciągi z konta, decyzję urzędu podatkowego Einkommenssteuerbescheid, oraz krótki opis sprawy. Wniosek należy złożyć do sądu rejonowego, w którego okręgu wnioskodawca mieszka. Jeżeli wnioskodawca nie ma miejsca zamieszkania w Niemczech, wniosek należy skierować do sądu rejonowego, który jest geograficznie właściwy dla miejsca sporu. Jeżeli urzędnik sądowy Rechtspfleger przyzna Beratungshilfe to wystawi tak zwany Berechtigungsschein. Wnioskodawca może zwrócić się po otrzymaniu Berechtigungsschein do adwokata swojego wyboru i państwo przejmuje honorarium adwokackie z wyjątkiem sumy EUR 15 plus ewentualny VAT. Od odmowy udzielenia Beratungshilfe przysługuje prawo odwołania (Erinnerung). Decyzja drugiej instancji, którą podejmuje sędzia, jest ostateczna. Wnioskodawca może sam złożyć wniosek o Beratungshilfe lub złożyć odwołanie od negatywnej decyzji. Przy składaniu wniosku lub odwołania może posłużyć się pomocą adwokata.