Odwołanie od decyzji Familienkasse
Wiele osób mylnie wychodzi z założenia, że Kindergeld jest świadczeniem socjalnym i zatem Familienkassy są urzędami administracji socjalnej a postępowanie przez nimi toczy się według kodeksu socjalnego (SGB X). Dotyczy to tylko Kindergeld według federalnej ustawy o świadczeniach na dzieci (BKKG), która już de facto w ogóle nie ma znaczenia. Prawie wszystkie wnioski o Kindergeld składa się obecnie według ustawy o PIT (EStG), a postępowanie przed Familienkassami, które są urzędami administracji podatkowej, toczy się według ordynacji podatkowej (AO 1977).
Jak odwołać się od negatywnej decyzji Familienkassy?
Ordynacja podatkowa przewiduje prawo do odwołania się od prawie każdej decyzji administracyjnej podatkowej, a więc też od decyzji Familienkasse odmawiającej (częściowo) Kindergeld. Odwołanie należy złożyć pisemnie – ustawa dopuszcza też formę elektroniczną – w ciągu miesiąca w Familienkassie, która wydała decyzję. Termin miesiąca liczy się od dnia otrzymania decyzji przy czym wychodzi się z założenia, że list na terenie Niemiec jest dostarczany w ciągu trzech dni roboczych a zagranicą w ciągu miesiąca. W razie (uzasadnionych) wątpliwości Familienkasse musi udowodnić, że i kiedy decyzja została dostarczona. Odwołanie może złożyć osoba, która złożyła wniosek o Kindergeld. Wnioskodawca może też złożyć odwołanie przez pełnomocnika, który ma prawo do reprezentowania podatników wobec administracji podatkowej w Niemczech, a więc przede wszystkim adwokatów, radców podatkowych lub rewidentów gospodarczych. Podatkowe postępowanie odwoławcze nie jest związane z kosztami administracyjnymi. Familienkasse nie nałoży zatem żadnych kosztów na wnioskodawcę nawet w przypadku jego przegranej w postępowaniu odwoławczym. Jeżeli natomiast wnioskodawca wygra (częściowo) a w postępowaniu odwoławczym posłużył się pomocą np. adwokata, to Familienkasse jest zobowiązana zwrócić (częściowo) wnioskodawcy zapłacone honorarium według stawek ustawy o wynagrodzeniu adwokatów.
Jak odwołać się od braku decyzji Familienkassy?
Jeżeli dzieci wnioskodawcy mieszkają w Polsce, to są duże szanse, że jego wniosek trafi do Familienkasse Sachsen, która już od 2013 r. nie nadąża z opracowaniem polskich wniosków. Ordynacja podatkowa przewiduje, że urząd administracji podatkowej musi opracować wniosek w ciągu stosownego okresu, chyba że istnieje uzasadniony powód dla którego urząd nie może wydać decyzji w terminie. Brak personelu lub nadmiar pracy urzędników nie jest uzasadnionym powodem. Za stosowny okres uchodzi termin sześciu miesięcy od dnia złożenia wniosku. Jeżeli Familienkasse nie wyrobi się w tym terminie, to wnioskodawca może się odwołać od bezczynności Familienkasse. Odwołanie od bezczynności wygląda tak samo jak odwołanie od negatywnej decyzji Familienkasse z tą różnicą, że nie trzeba zachować miesięcznego terminu. Odwołanie można złożyć w każdej chwili po przekroczeniu terminu sześciu miesięcy od złożenia wniosku. Też w przypadku odwołania od bezczynności za pośrednictwem pełnomocnika, wnioskodawcy przysługuje prawo do zwrotu kosztów adwokata, radcy lub rewidenta.
Kiedy warto się odwołać?
Ze względu na fakt, że postępowanie odwoławcze nie jest obciążone kosztami ze strony Familienkassy prawie zawsze warto się odwołać od negatywnej decyzji Familienkasse, w szczególności jeżeli negatywna decyzja bazuje wyłącznie na tym, że dokumenty dodatkowe nie zostały złożone na czas. Jeżeli wnioskodawca nie jest biegły w niemieckim prawie o Kindergeld, to warto też skorzystać z pomocy pełnomocnika, którego honorarium będzie można (częściowo) odzyskać od Familienkasse w razie (częściowej) wygranej. Jeżeli wnioskodawca nie odwoła się w terminie miesięcznym od negatywnej decyzji, to ona stanie się prawomocna a to znaczy, że Kindergeld przepadnie, nawet jeżeli wnioskodawca miał do niego prawo. Jeżeli wnioskodawca złoży nowy wniosek o Kindergeld, to Familienkasse rozpatrzy go tylko od miesiąca, który następuje po dacie wydania negatywnej decyzji.
Co zrobić, jeżeli Familienkasse odrzuci odwołanie lub nie wyda decyzji?
Jeżeli Familienkasse odrzuci (częściowo) odwołanie lub nie wyda decyzji w postępowaniu odwoławczym w ciągu sześciu miesięcy, to wnioskodawca może złożyć pozew (od bezczynności) przeciwko Familienkasse do sądu podatkowego. Też w postępowaniu sądowym powód może posłużyć się pełnomocnikiem. W odróżnieniu od postępowania odwoławczego postępowanie sądowe jest ale związane z kosztami sądowymi. Jeżeli powód wygra (częściowo), to odzyska (częściowo) koszty sądowe i honorarium adwokata od Familienkasse. Jeżeli powód jest w trudniej sytuacji materialnej, to może wnioskować o zwolnienie z kosztów postępowania sądowego. Jeżeli sąd przychyli się do tego wniosku, to nie wystawi rachunku kosztów sądowych i przejmie honorarium adwokata.